Trong thời đại ngày nay, khi sự kết nối liên tục trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày, công nghệ mạng không dây ngày càng phát triển mạnh mẽ. Trong đó không thể không kể đến Wifi 6 (802.11ax), công nghệ mạng đã nổi lên như một tiêu biểu cho sự tiên tiến trong truyền tải dữ liệu không dây.

Nhưng Wifi 6 là gì, và tại sao nó lại quan trọng đối với con người chúng ta trong thời đại ngày nay? Bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về Wifi 6, cũng như cung cấp thông tin về định nghĩa và đồng thời phân tích những ưu điểm quan trọng mà nó mang đến, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách công nghệ này có thể nâng cao trải nghiệm kết nối mạng của chúng ta.

Wifi 6 là gì?

Wifi 6, còn được biết đến với tên gọi khác là 802.11ax, là một tiêu chuẩn mới trong công nghệ mạng không dây, được thiết kế để cải thiện hiệu suất và khả năng kết nối so với các tiêu chuẩn trước đó như Wifi 5 (802.11ac).

Điều đặc biệt quan trọng của Wifi 6 là khả năng hỗ trợ đồng thời nhiều thiết bị kết nối mạng mà không làm giảm tốc độ. Nó sử dụng công nghệ OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access) để chia tín hiệu thành các phần nhỏ hơn, giúp nhiều thiết bị có thể truyền và nhận dữ liệu cùng một lúc mà không gặp xung đột. Ngoài ra, công nghệ MU-MIMO (Multi-User, Multiple Input, Multiple Output) của Wifi 6 cũng được cải tiến, cho phép truyền dẫn dữ liệu đồng thời đến nhiều thiết bị với tốc độ cao hơn.

Wifi 6 còn mang lại hiệu suất tăng cường trong môi trường đông người và đông thiết bị, đồng thời hỗ trợ tốt hơn cho các ứng dụng đòi hỏi băng thông lớn như video 4K, trò chơi trực tuyến và IoT (Internet of Things). Tóm lại, Wifi 6 đánh dấu bước tiến quan trọng trong phát triển mạng không dây, mang lại trải nghiệm kết nối nhanh chóng, ổn định và linh hoạt cho người dùng.

Những lợi ích mà Wifi 6 mang lại cho người dùng

Tăng cường hiệu suất truyền tải

Sự khác biệt quan trọng đầu tiên giữa Wi-Fi 6 và Wi-Fi 5 là tốc độ truyền tải. Khi hoạt động ở tần số phát sóng không dây cao nhất và trong điều kiện lý tưởng, Wi-Fi 6 có thể đạt tới giới hạn tốc độ 11 Gbps, đánh dấu một sự tăng trưởng đáng kể lên đến 30-40% so với tiêu chuẩn cũ.

Một bài kiểm tra thử nghiệm do một hãng sản xuất nổi tiếng thực hiện cung cấp một so sánh trực quan, làm nổi bật sự tiến bộ đáng kể này. Điều này là kết quả của sự hỗ trợ từ hai công nghệ mới:

Một là việc sử dụng kỹ thuật truyền dữ liệu số 1024-QAM, một đột phá mang lại tốc độ kết nối nhanh hơn đáng kể. So với chuẩn WiFi 5 (802.11ac) sử dụng kỹ thuật 256-QAM, kỹ thuật 1024-QAM có khả năng đóng gói thêm 25% thông tin trong tín hiệu, đồng thời nâng cao hiệu năng lên tới 1,25 lần. Điều này có thể đạt được tốc độ lên đến 11 Gb/s trong điều kiện tốt nhất, mang lại trải nghiệm đỉnh cao cho mọi nhu cầu của người dùng.

Một đặc điểm nổi bật của WiFi 6 là Orthogonal Frequency Division Multiple Access - OFDMA (Phân chia tần số trực giao nhiều người truy cập). Theo lý thuyết, việc này được thực hiện bằng cách chia phổ khả dụng thành các đơn vị nhỏ hơn, làm tăng cường thông lượng và hiệu suất mạng.

Trong hệ thống truyền thông WiFi thông thường, sóng hoạt động trên băng tần 2.4GHz và 5GHz, được phân chia thành các kênh có độ rộng 20MHz. Những kênh 20MHz này thường được nhóm lại thành các khối 160MHz.

WiFi 6 nâng cao đáng kể số lượng kênh 20MHz bằng cách chuyển đổi chúng thành 256 kênh phụ độc lập, so với 64 kênh hiện tại của các tiêu chuẩn trước đó. Đồng thời, nó cũng phân bổ các kênh phụ mới dưới dạng các Đơn vị Tài nguyên (Resource unit - RU), cho phép giao tiếp đồng thời với nhiều thiết bị 802.11ax, khác biệt với giới hạn chỉ 1 thiết bị như các tiêu chuẩn trước đó. Điều này mang lại sự linh hoạt và khả năng đáp ứng cao hơn trong môi trường mạng đa thiết bị.

Hỗ trợ giao thức MU-MIMO giúp phân phối dữ liệu tốt hơn

Điều đặc biệt nổi bật trong tiêu chuẩn kết nối không dây mới này là khả năng hỗ trợ một lượng lớn thiết bị đồng thời mà vẫn duy trì tốc độ cao. Điều này là kết quả của sự đóng góp xuất sắc của công nghệ MU-MIMO.

Để hiểu rõ hơn về lợi ích của MU-MIMO, chúng ta có thể cùng tìm hiểu một chút về thuật ngữ này.

MIMO (Multiple In, Multiple Out) cơ bản là việc sử dụng nhiều anten để phát và thu nhận tín hiệu trong kết nối không dây. Điều này giúp tạo ra tín hiệu truyền đi ổn định và mạnh mẽ hơn, vì các tín hiệu được phân tán thông qua nhiều luồng dữ liệu, làm cho gói tin truyền đến nhanh hơn so với trường hợp chỉ có một bộ anten đảm nhiệm. Công nghệ này đóng một vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu suất mạng và đảm bảo kết nối ổn định, đặc biệt khi có nhiều thiết bị kết nối đồng thời.

Từ đây, công nghệ này được phân chia thành hai nhánh với đặc điểm khác nhau:

SU-MIMO (Single User - Multiple Input - Multiple Output) cho phép nhiều luồng dữ liệu được gửi và nhận đồng thời giữa bộ định tuyến và một thiết bị, thay vì chỉ có thể thực hiện hoạt động gửi hoặc nhận vào một thời điểm.

SU-MIMO đặc biệt gia tăng tốc độ truyền dữ liệu không dây một cách đáng kể, tuy nhiên, chỉ có khả năng gửi/nhận dữ liệu với một thiết bị vào một thời điểm (Single-User).

Ngược lại, MU-MIMO (Multi User - Multiple Input - Multiple Output) cho phép nhiều luồng dữ liệu được gửi và nhận đồng thời giữa bộ định tuyến và nhiều thiết bị, tạo ra hiệu suất đáng kể khi giảm thời gian chờ tín hiệu của mỗi kết nối và tăng tốc độ cùng hiệu quả sử dụng mạng. Điều này đồng nghĩa với việc xử lý động đa người dùng và tối ưu hóa hiệu suất mạng trong môi trường có nhiều thiết bị kết nối đồng thời.

Tính năng MU-MIMO đang ngày càng chứng minh sự vượt trội của mình khi hỗ trợ đa kết nối và cung cấp khả năng truyền tải dữ liệu hiệu quả hơn, đặc biệt là trong các ứng dụng, dịch vụ, hoặc môi trường làm việc đòi hỏi tải lên dữ liệu từ nhiều thiết bị cùng một lúc.

Trong khi tính năng này trước đây thường chỉ xuất hiện ở các dòng sản phẩm trung và cao cấp trong chuẩn WiFi 5, thì với chuẩn WiFi 6, sự cải tiến không chỉ là việc nâng cấp tính năng MU-MIMO đa hướng (cả uplink và downlink), mà còn là việc hỗ trợ MU-MIMO trên hầu hết các router mới với chi phí ban đầu được tối ưu hóa.

Tiêu chuẩn bảo mật mới an toàn hơn

Hệ thống mạng không dây thế hệ thứ 6 chuẩn 802.11ax sẽ được cải thiện về bảo mật với WPA3 (Wi-Fi Protected Access 3), mang lại tính an toàn cao hơn khi thiết bị kết nối đến modem tuân thủ chuẩn này trong môi trường mạng công cộng. WPA3 được thiết kế để chống lại các cuộc tấn công mạng tiềm ẩn, mã hóa dữ liệu truyền và duy trì kết nối dễ dàng, đặc biệt là đối với các thiết bị không có màn hình.

Wi-Fi Alliance đã giới thiệu giao thức bảo mật WPA3 vào năm 2018, đánh dấu một sự tiến bộ quan trọng trong việc cung cấp phương pháp an toàn và đáng tin cậy hơn, thay thế cho WPA2 và các giao thức bảo mật lỗi thời.

Giúp các thiết bị kết nối kéo dài thời lượng pin hơn

Tính năng "target wake time" (TWT) hỗ trợ các thiết bị sử dụng Wi-Fi như smartphone và laptop tăng thời lượng pin.

Cụ thể, với cơ chế thông minh này, khi thiết bị đang kết nối Wi-Fi, nó có khả năng xác định chính xác khi nào nên chuyển sang trạng thái "ngủ" và khi nào cần "đánh thức" Wi-Fi để chuẩn bị cho đường truyền tiếp theo. Điều này mang lại lợi ích lớn về tiết kiệm năng lượng, vì thiết bị không cần duy trì liên tục kết nối, từ đó gia tăng thời lượng sử dụng pin.

Lời kết

Trên đây là những giải thích cơ bản nhất từ Nguyễn Công PC về Wi-Fi 6, bao gồm thông tin về đặc điểm và ưu điểm của công nghệ này. Bạn đọc có thể tham khảo thông tin này để lựa chọn và mua sắm các thiết bị phát mạng không dây phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.

: