Mới đây, tập đoàn công nghệ Samsung đã công bố việc đầu tư 3 tỷ USD để thành lập phòng nghiên cứu sản phẩm bán dẫn và nhà máy sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam. Ngoài Samsung, nhiều tập đoàn công nghệ khác trên thế giới cũng đã chọn Việt Nam làm địa điểm sản xuất linh kiện bán dẫn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này cho thấy Việt Nam đang trở thành điểm đến tiềm năng của ngành linh kiện bán dẫn thế giới và đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng linh kiện bán dẫn toàn cầu.

1. Thiếu hụt linh kiện bán dẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế sản xuất toàn cầu

1.1 Vai trò đặc biệt quan trọng của chip bán dẫn trong ngành sản xuất sản phẩm công nghệ

Trong thời đại công nghệ số, chip bán dẫn được xem như linh hồn của các thiết bị công nghệ ngày nay. Từ điện thoại thông minh, máy tính bảng, đồng hồ thông minh đến máy tính cá nhân và các thiết bị khác như trung tâm lưu trữ dữ liệu, xe hơi, ATM, máy móc sản xuất nông nghiệp, chip bán dẫn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại.

Hầu hết thiết bị và máy móc phục vụ con người đều phụ thuộc vào chip bán dẫn. Linh kiện bán dẫn là nền tảng quan trọng cho sự phát triển của các công nghệ hiện đại như Internet, trí tuệ nhân tạo, 5G, máy bay không người lái,...

Chip bán dẫn không phải là một linh kiện đắt tiền, tuy nhiên, nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất và chế tạo các sản phẩm điện tử.

Có một số ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều nhất vào linh kiện bán dẫn như: Điện toán, viễn thông, ô tô, thiết bị gia dụng, tài chính, sức khỏe,..

1.2 Nguyên nhân dẫn đến tính trạng thiếu chip bán dẫn

Tình trạng thiếu hụt chip toàn cầu hiện nay được gây ra chủ yếu bởi ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, khiến cho việc sản xuất chip bán dẫn trên toàn thế giới bị gián đoạn. Đồng thời, việc phục hồi nền kinh tế và sự tăng cường sản xuất từ các tập đoàn lớn cũng đang góp phần vào tình trạng cung vượt cầu. Điều này dẫn đến tình trạng khủng hoảng linh kiện bán dẫn toàn cầu khi mà nhu cầu đặt hàng linh kiện bán dẫn tăng đột ngột và không đủ cung cấp từ các nhà sản xuất.

Một nguyên nhân khác của tình trạng trên là do các tập đoàn sản xuất linh kiện bán dẫn đã tăng cường đầu tư mở rộng nhà máy trong thời gian dài, điều này gây khó khăn trong việc thúc đẩy tăng sản lượng chip nhanh chóng.

1.3 Ảnh hưởng của tình trạng thiếu hụt chip bán dẫn lên nền kinh tế toàn cầu

Cuộc khủng hoảng nguồn cung chip bán dẫn toàn cầu đã gây ảnh hưởng trực tiếp và làm gián đoạn sản xuất trong nhiều ngành công nghiệp. Ngành công nghiệp ô tô là một trong những ngành chịu tổn thất nặng nề nhất do thiếu hụt chip bán dẫn. Ngoài ra, các ngành công nghiệp thiết bị điện tử, gia dụng và y tế cũng đều phải đối mặt với những tác động tiêu cực từ vấn đề này.

Trong ngành công nghiệp ô tô, Volkswagen thông báo rằng sản lượng xe sản xuất của họ đã giảm 450.000 xe, tương đương với 5% tổng sản lượng hàng năm của hãng. Jaguar Land Rover cũng đã cảnh báo về tình trạng thiếu chip bán dẫn, dẫn đến giảm đến một nửa sản lượng xe của họ trong quý 3/2022. Nissan, một tên tuổi hàng đầu trong ngành công nghiệp ô tô ở Nhật Bản, cũng đã phải hoãn ra mắt mẫu xe chạy điện mới nhất của mình do thiếu hụt chip.

Trong ngành công nghiệp thiết bị điện tử, việc thiếu hụt chip đang tác động mạnh đến sản xuất của các công ty lớn như Apple và Samsung. Apple đã giảm sản lượng iPhone và iPad xuống mức thấp nhất do thiếu hụt chip, trong khi đó Samsung cũng đưa ra quyết định ngừng sản xuất mẫu điện thoại Samsung Galaxy S22 FE do cũng gặp tình trạng thiếu chip.

Samsung Galaxy S22 FE có thể không ra mắt? Vì lý do gì?

Thiếu hụt nguồn cung linh kiện bán dẫn là thách thức ngành công nghiệp điện tử phải đối mặt. Các tập đoàn sản xuất linh kiện bán dẫn đang mở rộng đầu tư nhà máy sản xuất chip bán dẫn để giải quyết tình trạng thiếu chip toàn cầu. Việt Nam có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất linh kiện bán dẫn trong chuỗi cung ứng thế giới.

2. Việt Nam trở thành bến đỗ tiềm năng của ngành linh kiện bán dẫn thế giới.

2.1 Cú hích trị giá 3 tỷ USD của tập đoàn Samsung

Samsung's CEO recently announced a $3.3 billion investment package to establish a semiconductor research center and manufacturing plant in Vietnam. The company also plans to start production of semiconductor chip products in July 2023 at its factory in Thai Nguyen province.

Khoản đầu tư 3,3 tỷ USD mà Samsung vừa công bố không phải là mới mẻ, bởi tập đoàn này đã giải ngân hơn 2 tỷ USD để xây dựng nhà máy trong những năm trước đó. Cụ thể, Samsung đã khởi công xây dựng Tổ hợp Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (SEVT) với vốn đầu tư hơn 2,53 tỷ USD và tiếp tục nhận thêm 200 triệu USD để mở rộng tổ hợp này trong tương lai.

Mặc dù Samsung Electro-Mechanics mới bắt đầu sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam, điều này đánh dấu bước tiến quan trọng và chứng tỏ sự phát triển của Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất linh kiện bán dẫn trên toàn cầu.

2.2 Hai trong 3 tập đoàn sản xuất chip lớn nhất thế giới có nhà máy sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam

Nhiều tập đoàn công nghệ đang tập trung vào việc sản xuất chip bán dẫn tại Việt Nam, không chỉ Samsung. Trong số đó, Intel, một trong 3 tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới trong lĩnh vực này, đã đầu tư hơn 1 tỷ USD để xây dựng nhà máy sản xuất chip bán dẫn tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Việt Nam liên tục thu hút nhiều nguồn đầu tư lớn trong lĩnh vực chip bán dẫn, bao gồm tập đoàn Amkor (Hàn Quốc) đầu tư hơn 1,6 tỷ USD, Hana Micron (Hàn Quốc) đầu tư hơn 500 triệu USD và nhiều tập đoàn nổi tiếng khác như Renesas, Applied Micro, Splendid và Sonion.

Nhà đầu tư nước ngoài đa số đều đánh giá cao Việt Nam là thị trường tiềm năng để phát triển ngành sản xuất linh kiện bán dẫn, nhờ vào lợi thế về nguồn nhân lực, hệ thống logistics và các chính sách hỗ trợ từ phía chính phủ.

Hy vọng rằng trong thời gian tới, sẽ có nhiều tập đoàn công nghệ đầu tư vào Việt Nam để đưa đất nước trở thành một trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng linh kiện bán dẫn toàn cầu.