Để duy trì nhiệt độ hoạt động ở mức ổn định từ xưa đến nay luôn được coi là một trong những việc quan trọng nhất khi sử dụng một bộ máy tính, dù bạn là người sử dụng văn phòng, game thủ hay là dân chơi công nghệ và ép xung. Tuy nhiên, để tối ưu việc tản nhiệt cho một bộ máy tính, đặc biệt là các cấu hình chơi game hoặc ép xung với nhiều thiết bị có công suất cao hoạt động cùng một lúc trong một không gian chật hẹp như case máy tính không chỉ đơn giản là gắn càng nhiều quạt càng tốt, sử dụng tản nước AIO... thì vấn đề sẽ được giải quyết. Bài viết này sẽ chỉ ra những sai lầm thường mắc phải và những điều cần lưu ý khi thiết lập tản nhiệt cho một bộ máy tính PC.
1. Càng nhiều quạt càng tốt
Có thể nói đây là một sai lầm mà nhiều người thường mắc phải, đặc biệt là đối với những người mới xây dựng máy tính lần đầu. Việc sử dụng quá nhiều quạt không nhất thiết sẽ cải thiện khả năng tản nhiệt, mà thậm chí còn có thể gây ra hiện tượng "gió xoaý" bên trong case máy, tạo ra các vùng đứng khí mà gần như không có luồng gió nào đi qua.
Hình ảnh: Tản nhiệt máy tính – Những sai lầm mà ai cũng đều mắc phải (Phần 1) - https://itcctv.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/blogs/Xiu7M3qxH6rNDFjyLOlsquRHtRiypIIeFr1YGfJg.jpg
Sử dụng quá nhiều quạt làm mát không nhất thiết mang lại hiệu năng tốt như bạn nghĩ.
Không chỉ vậy, việc cân nhắc vấn đề phát sinh khác như bui bẩn và tiếng ồn không cần thiết khi sử dụng quá nhiều quạt làm mát cũng cần được xem xét đặc biệt khi xây dựng bất kỳ cấu hình máy tính nào.
2. Case có kích thước càng lớn thì càng mát
Sử dụng case có kích thước lớn có thể được coi là một trong những sai lầm chết người khi lắp đặt hệ thống tản nhiệt. Mặc dù việc này sẽ tạo ra không gian rộng rãi hơn và sự lưu thông không khí tốt hơn, nhưng nó sẽ trở nên vô ích nếu không đủ sức để di chuyển không khí hoặc làm mát các linh kiện quan trọng bên trong. Điều này có thể dẫn đến việc mất hoàn toàn vận tốc và tăng nguy cơ tổn thất do nhiệt độ cao trong hệ thống.
Hình ảnh: Tản nhiệt máy tính – Những sai lầm mà ai cũng mắc phải (Phần 1)
Khi kích thước case tăng lên, việc lắp đặt quạt cần được chú ý và thực hiện một cách cẩn thận hơn.
Hiện tượng đứng khí có thể xảy ra một cách dễ dàng, đặc biệt khi sử dụng một case máy tính có kích thước lớn. Vì vậy, để đảm bảo việc lưu thông không khí trong không gian lớn, cần chắc chắn rằng quạt làm mát bạn sử dụng đủ sức để điều hòa không khí hiệu quả.
3. Tản nước AIO luôn đem lại hiệu năng tốt hơn tản khí
Có một thời, tôi đã mắc phải sai lầm ngớ ngẩn này khi không chú ý đến nguyên tắc cơ bản của việc dẫn phần nhiệt hao phí ra khỏi linh kiện để phân tán ra môi trường xung quanh. Đối với tản khí, việc thông qua các lá nhôm kết nối với ống dẫn nhiệt và với tản nước, việc sử dụng các lá nhôm trên tản nước cũng cần được chú ý và thực hiện đúng cách.
Hình ảnh: Tản nhiệt máy tính – Những sai lầm mà ai cũng đều mắc phải (Phần 1)
Lợi thế lớn nhất của các bộ tản nước AIO so với tản khi là khả năng lắp đặt dễ dàng và gọn gàng.
Đương nhiên khả năng hấp thụ nhiệt của nước (hoặc dung dịch làm mát) cao hơn rất nhiều so với kim loại như đồng, tuy nhiên nước lại thoát nhiệt chậm hơn rất nhiều so với đồng. Để khắc phục điều này, việc sử dụng hệ thống tản nhiệt có kích thước lớn và bơm mạnh với tốc độ bơm nhanh là hết sức cần thiết. Điều này thường không thể thực hiện được bằng bất kỳ bộ tản nước AIO nào. Thậm chí một bộ tản nhiệt khí dạng "dual tower" như Noctua NH-D15 cũng hoàn toàn có thể vượt trội so với những bộ tản nước AIO đắt tiền nhất trên thị trường hiện nay.
Hình ảnh: Tản nhiệt máy tính – Những sai lầm mà ai cũng đều mắc phải (Phần 1) - https://itcctv.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/blogs/0STTcYalUaDS9HMfqxduJo0sCucefxwD9asYfbyg.jpg
Mặc dù có hệ thống lắp đặt phức tạp và cồng kềnh hơn so với tản nước AIO, nhưng những chiếc tản khí vẫn mang lại hiệu năng trên giá tiền tốt nhất.
4. Sử dụng Push, Pull hay cả Push và Pull
Việc đặt quạt ở vị trí thổi (push) hay hút (pull) đã từng gây tranh cãi trong cộng đồng. Một số người cho rằng việc đặt quạt ở vị trí thổi sẽ làm cho nhiệt độ thấp hơn so với việc đặt ở vị trí hút, trong khi một số khác lại cho rằng sự kết hợp giữa thổi và hút mới mang lại hiệu quả tốt nhất. 
Việc sử dụng cả push và pull là rất cần thiết đối với các tản nhiệt có độ dày lớn.
Thực sự, vấn đề này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ dày và thiết kế của lá nhôm được sử dụng trên tản nhiệt cũng như thiết kế và khả năng tạo áp lực gió của từng loại quạt. Ví dụ, các quạt như Noctua NF-F12, Phanteks PH-F120MP, Corsair SP120 có khả năng tạo luồng gió qua bất kỳ tản nhiệt nào có độ dày khoảng 2.5cm. Trong khi đó, việc sử dụng cả hai loại quạt hút và thổi sẽ phù hợp hơn trên các tản nhiệt có độ dày lớn như 6cm hoặc trên các tản nhiệt khí có 2 tháp tản nhiệt.
Hình ảnh với tiêu đề "Tản nhiệt máy tính – Những lỗi phổ biến mà nhiều người mắc phải (Phần 1)" được tải từ link sau: https://itcctv.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/blogs/l7OjoQgJenXt3IueIeqwN2u8ifdUDi5nvUHsNNw1.jpg
Việc sử dụng cả push và pull là rất cần thiết đối với các tản nhiệt dạng dual tower hoặc có độ dày lớn.
Khi đến việc chọn lựa giữa việc sử dụng hệ thống làm mát theo kiểu hút hoặc thổi, quyết định này sẽ phụ thuộc vào sở thích cá nhân của mỗi người. Thay đổi vị trí của quạt cũng không quá phức tạp, trừ khi bạn sử dụng một bộ tản nhiệt nước custom. Theo quan điểm cá nhân của tôi, hãy dũng cảm thay đổi đến khi bạn cảm thấy hài lòng với vị trí của quạt và cấu hình hiện tại của máy tính.
5. Lắp tản nước AIO của CPU ở mặt trước case có thể ảnh hưởng tới nhiệt độ của card đồ họa hoặc không
Câu hỏi về việc đặt tản nước ở mặt trước của case cũng gây tranh cãi như vấn đề thiết lập push hay pull trên tản nhiệt. Tuy nhiên, việc đặt tản nước ở mặt trước có ảnh hưởng đến nhiệt độ của card đồ hoạ, nhưng điều này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thiết kế của case, thiết kế tản, quạt, cấu hình bên trong case, cũng như việc CPU và card đồ hoạ có ép xung hay không.
Trong trường hợp có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc lưu thông không tốt khi không khí thải ra từ tản nhiệt nước có nhiệt độ cao, ví dụ như CPU được ép xung, công suất tiêu thụ lớn hoặc bộ tản nhiệt nước AIO không đủ khả năng để đối phó, kết hợp với việc case có thiết kế hạn chế luồng khí, có thể dẫn đến tình trạng card đồ họa bị ảnh hưởng nặng nề vì nhiệt độ cao.
Xem thêm tại: Tản nhiệt máy tính – Những sai lầm mà ai cũng đều mắc phải (Phần 1)
Việc đặt tản nước phía trước chưa chắc đã ảnh hưởng đáng kể đến nhiệt độ của card đồ hoạ.
Để tổng kết, câu trả lời cho tình huống này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nếu cần thiết bạn có thể thay đổi vị trí của tản nước cho đến khi hài lòng với kết quả. Trong trường hợp không có lựa chọn nào khác ngoài việc đặt tản nhiệt nước ở phía trước của case, hãy đảm bảo rằng bộ tản nhiệt nước AIO bạn đang sử dụng đủ sức để làm mát CPU bạn đang dùng và ưu tiên lắp quạt có lưu lượng gió lớn ở phía sau và trên nóc để đảm bảo luồng gió bên trong case.
Còn tiếp…
From group Phong Vũ Hi-End with Love
https://www.facebook.com/groups/PhongVuHE