Tiktok đã chính thức ngừng hoạt động tại Mỹ và có lẽ điều đó sẽ ảnh hưởng tới thói quen của khá nhiều người. Chưa bàn tới việc vận mệnh của Tiktok ở Mỹ và nhiều nước khác sắp tới sẽ ra sao, nhưng không thể phủ nhận tác động của định dạng video ngắn tới thói quen sử dụng của người dùng.

Cá nhân mình không dùng Tiktok. Song mình vẫn xem video ngắn trên nhiều nền tảng khác để giải trí, tiêu thụ thông tin nhanh, cập nhật hay thậm chí là tìm hiểu xem trên mạng đang như thế nào. Trong bài viết này, mình xin chia sẻ những nền tảng video ngắn dạng dọc mà mình hay dùng kèm theo những đặc điểm của từng nền tảng mà mình trải nghiệm được.

Trong đó, mình sẽ review dựa trên các tiêu chí là:

• Mức độ phù hợp của nội dung
• Tính phù hợp của những gợi ý video
• Độ sạch của nội dung
• Khả năng cho phép người dùng kiểm soát
• Tần suất xuất hiện nội dung tạo bằng AI

YouTube Short: dễ kiểm soát, an toàn, sạch và cân bằng

Đây là nền tảng video mình dành thời gian nhiều nhất. Mình thường dùng YouTube để xem các nội dung video dài với các chủ đề như phim tài liệu, các nội dung khoa học và tổng hợp lịch sử, xem tutorial dùng phần mềm, xem chi tiết các cập nhật của công cụ mới, xem hướng dẫn nấu ăn và cả coi review phim. Tất nhiên ai dùng YouTube cũng sẽ đăng ký theo dõi những kênh YouTube phù hợp để cập nhật trong tương lai.

Những nội dung short trên YouTube sẽ bám rất sát vào các kênh mà người dùng đã đăng ký. Short sẽ bao gồm những video ngắn từ kênh mình đăng ký và những video của kênh khác nhưng có nội dung tương tự. Đây là điểm mình thích nhất và cũng đánh giá cao nhất đối với nền tảng video ngắn này. Nguyên nhân là những video ngắn mình coi sẽ gần như hoàn toàn phù hợp với nội dung mà mình quan tâm. Gần như mọi video ngắn trên Youtube đều khiến mình chấp nhận, vô cùng hiếm trường hợp YouTube cho mình xem cái mình không muốn. Từ đó trải nghiệm đó là tuyệt vời nhất.

Về tính cập nhật. Nếu mình bắt đầu tìm xem nhiều một nội dung nào đó khác với cường độ cao thì chỉ cần 1 hoặc chậm nhất là 2 session xem video dài, những nội dung tương tự sẽ được gợi ý khi mình lướt Short sau đó. Nếu đó chỉ là mối quan tâm nhất thời thì sau đó, dựa trên hành vi sử dụng của mình, Youtube lại tiếp tục cập nhật hoặc quay lại như "thư viện" ban đầu của mình. Vì thế mình không sợ sẽ gặp thứ không muốn coi.

Về các nội dung ngắn tạo bằng AI. Đây vốn dĩ là những nội dung thường chung chung, có chất lượng nội dung và hình ảnh không cao, thậm chí là dễ bị sai thông tin. Âm thanh từ những video này cũng đọc bằng máy tạo ra từ model kém chất lượng nên nghe rất chán. Chúng ta sẽ rất dễ nhận ra các nội dung này. May mắn là có vẻ YouTube không ưu tiên các nội dung tạo bằng AI như thế này nên mình rất hiếm gặp nó trên Youtube Short.

Với các lý do trên, đối với mình thì YouTube short là chỗ an toàn và cân bằng nhất để xem video ngắn.

Facebook Reels: Phù hợp cập nhật xu hướng, thông tin đời sống VN

Các video ngắn trên Facebook Reels sẽ chia làm 2 nhóm. Nhóm thứ nhất chiếm khoảng 50% (con số ước lượng của mình) chính là từ những fanpage, các group mà mình có follow và theo dõi nhiều trong thời gian gần. Nhóm thứ 2 chính là các nội dung mà Facebook gợi ý thêm. Nhóm này chia tiếp tục thành 2 phần là: dựa theo các nguồn mà mình đang theo dõi và thường xuyên lướt để gợi ý nội dung tương tự; phần tiếp theo là các nội dung mà Facebook tự ý đưa mình xem, có thể là những cái mà cả xã hội đang quan tâm.

Về chất lượng nội dung, cá nhân mình thấy nội dung trên Facebook Reel sẽ "đời sống xã hội" hơn là bám sát vào những nhóm chủ đề mà người dùng quan tâm. Ưu điểm của việc này là sẽ đáp ứng được nhu cầu cập nhật tin tức đời sống nhanh (bạn nào mà theo dõi các Page chuyên update tin nóng là còn nhanh nữa). Đồng thời, những trend gì đó cũng rất sớm được xuất hiện trên Reels. Mình biết được vụ "nhạc tình đêm nay lâng lâng", "đi đám giỗ bên cồn",.... Cũng từ đây mà ra.

Nhược điểm là đôi khi, mình cũng sẽ bị cho xem những thứ không muốn coi, thí dụ như tin sốc, tin giật gân lung tung, video nhảy nhót vô nghĩa. Đặc biệt, các video theo kiểu dịch lại từ video ngắn của Trung Quốc xuất hiện trên Reels của mình khá nhiều. Thí dụ như mình hay xem video mèo, và thế là các video có liên quan tới mèo được làm từ nguồn TQ sẽ xuất hiện, kéo theo đó là những video nói đạo lý TQ,...

Cá nhân mình không thích các video này bởi nó không phù hợp với người Việt, đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều thông tin sai lệch. Mặt khác, các video tạo bằng AI với giọng đọc robot cũng xuất hiện với tần suất khá cao trên nền tảng này cũng là cái mình chưa thích.

Về khả năng kiểm soát, gần như mình sẽ chỉ kiểm soát được 50% nội dung xuất hiện trên Reels của cá nhân mình bằng cách cố thay đổi thói quen xem các nội dung, chủ động bấm unfollow hoặc block các trang linh tinh, bấm yêu cầu không đề xuất các nội dung tương tự khi gặp các video không thích. Tới hiện tại thì Reels của mình là ở mức trung bình khá về độ hài lòng và nội dung phù hợp.

Instagram - Thời trang, chụp ảnh, ăn uống, nhảy

Một nhánh khác là Instagram. Về cách feed video ngắn thì cũng tương tự như Reels trên Facebook. Tuy nhiên do đặc điểm nội dung mà người dùng theo dõi trên Instagram cũng khác trên Facebook nên nội dung theo đó cũng khác nhau. Thiên về chụp ảnh, ảm thực, thời trang hay hình mấy em gái nhảy múa, khoe body nhiều hơn.

X - Thích hợp theo dõi tin tức quốc tế

Tương tự như YouTube hay Facebook, X cũng có thể lướt video liên tục theo dạng vuốt dọc, cho phép người dùng xem qua liên tục nhiều video ngắn. Thực chất các video ngắn trên News Feed của X được xếp ngang hàng với các định dạng khác như các tweet bằng chữ hoặc hình ảnh, hình GIF. Khi người dùng bấm vào xem một vdieo, có thể vuốt tiếp để xem video khác. Mặc dù UI và UX hơi kém xíu so với 2 nền tảng còn lại, tuy nhiên mình vẫn đánh giá khá cao về trải nghiệm nội dung video ngắn trên đây.

Về nội dung, video hiện trên New Feeds sẽ toàn là các nội dung từ các tài khoản mà người dùng đang Following trên X, chính vì vậy nên mức độ phù hợp với nội dung là rất cao. Thí dụ như mình Follow các tài khoản nhân vật công nghệ, các trang tin, các hãng thông tấn lớn, những chuyên gia về AI, nhà nghiên cứu,... Thì các nội dung video ngắn của mình cũng toàn như thế. Điểm mạnh trên X chính là tính cập nhật thời sự rất cao nên sẽ rất phù hợp để theo dõi các tin tức quốc tế, những nhận định hay hoạt động của người nổi tiếng.

Một điểm chính là các video quảng cáo trên X khá nhiều. Mật khác, do chính sách không hạn chế nội dung nên có thể người dùng sẽ tìm phải những nội dung không phù hợp như người lớn, hình ảnh không phù hợp trẻ em,... Dù vậy, X vẫn là nền tảng tổng thể khá ổn bởi chất lượng user rất cao.

LinkedIn - video nội dung nghiêm túc và chuyên nghiệp

Nền tảng mạng xã hội định hướng kinh doanh và làm việc chuyên nghiệp này cũng cho phép người dùng lướt video đọc theo dạng vuốt liên tục.

Về chất lượng video, do bản chất người dùng, nội dung trên nền tảng này luôn ở mức cao, có tính chuyên nghiệp. Bởi thế chất lượng video ngắn cũng tương tự. Các video mà mình xem trên đây sẽ bám rất sát vào các tài khoản và nhóm nội dung mà mình theo dõi. Các nội dung trên đấy mà mình gặp chủ yếu sẽ là công nghệ, tài chính, các cập nhật B2B,...

Cũng bởi thế nên về khả năng kiểm soát nội dung, người dùng chỉ cần chủ động unfollow các nhóm nội dung hoặc kênh là có thể hoàn toàn kiểm soát được những thứ mình được cho coi trên nền tảng này.

Các nội dung tạo bằng AI do máy đọc, các hình ảnh nhảy nhót, thậm chí là "game" hay tin xã hội hầu như không xuất hiện trên nền tảng này. Tất cả chỉ có những thứ "nghiêm chỉnh" ở trên đấy. Về cơ bản thì nếu muốn thực sự nghiêm túc với thông tin và cần tiêu thụ nhanh, thì đây sẽ là nền tảng phù hợp với người dùng.