Nhắc lại chuyện “các quốc gia loại 1”. Vài ngày trước khi tổng thống Trump nhậm chức, chính quyền ông Biden đã đưa ra những quy định mới, với tham vọng giữ cho Mỹ và các quốc gia đồng minh thân cận nhất của họ, bao gồm Nhật Bản và Hàn Quốc, nắm giữ quyền kiểm soát tốc độ nghiên cứu phát triển AI toàn cầu. Quy định này có tên đầy đủ là
“Khung quy định kiểm soát xuất khẩu sản phẩm trí tuệ nhân tạo khuếch tán.” (Export Control Framework for Artificial Intelligence Diffusion).
Những quốc gia “loại 1” bao gồm 20 quốc gia và vùng lãnh thổ được phía Mỹ đánh giá là “đáng tin cậy”, và sẽ được nhập khẩu thoải mái, không có giới hạn số lượng những chip xử lý AI hay những GPU cao cấp. Trong số đó bao gồm những nước như Úc, Bỉ, Canada, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Ireland, Ý, Hàn Quốc, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Anh Quốc…
Đọc thêm: Chính quyền Mỹ đưa ra quy định mới, kiểm soát cả nguồn cung card đồ họa trong dàn PC của anh em
Hiện tại thì vẫn chưa rõ cách sử dụng từ ngữ “mô hình” trong văn bản mà OpenAI đệ trình chính phủ Mỹ mô tả thứ gì, API vận hành mô hình R1 hay V3 của DeepSeek, mô hình mã nguồn mở mà DeepSeek tạo ra và cung cấp miễn phí cho tất cả mọi người. Lý do phải làm rõ cụm từ này, vì mô hình mã nguồn mở của DeepSeek, vận hành trên máy chủ hay máy tính cá nhân, không giống như dịch vụ web và ứng dụng của họ, hoàn toàn không chứa những cơ chế thu thập và gửi dữ liệu cá nhân về Trung Quốc. Hiện giờ Microsoft, Amazon hay Perplexity đều vận hành những mô hình mã nguồn mở của DeepSeek phục vụ người dùng và doanh nghiệp nếu họ cần.
Trái ngược hoàn toàn với tuyên bố của Sam Altman, coi thành tựu của DeepSeek là thứ đáng ngưỡng mộ, thì bản thân OpenAI lại đang có những nỗ lực chống lại tốc độ phát triển của startup AI Trung Quốc này. Gần như ngay sau khi R1 được công bố, OpenAI đã tuyên bố họ có bằng chứng DeepSeek của Trung Quốc đã dùng dữ liệu của OpenAI để phát triển model.
Theo thông tin từ Bloomberg, trong quá trình OpenAI và Microsoft điều tra về model Deep Seek, các nhà nghiên cứu của họ phát hiện rằng một lượng lớn dữ liệu đã của Deep Seek đã được xử lý thông qua các tài khoản OpenAI dạng developer từ cuối năm 2024.
Bản chất chắt lọc dữ liệu hữu ích để giảm thời gian huấn luyện một mô hình AI không mới. Nhưng giờ nó trở thành một chủ đề nóng trong mỗi cuộc đối thoại về AI đơn giản vì sự trỗi dậy của DeepSeek hồi đầu năm. Những nghi hoặc và lo ngại về mô hình kinh doanh của các tập đoàn công nghệ khổng lồ, của các startup phương Tây, nơi thì đổ hàng chục tỷ USD, nơi thì… đi vay để đổ hàng tỷ USD vào quá trình phát triển mô hình AI thế hệ mới. Từ Google đến OpenAI, từ xAI tới Anthropic đều đang làm điều này.
Đọc thêm: "Chắt lọc dữ liệu": Thứ đang khiến các công ty AI toàn cầu lo lắng