Hệ thống AI được phát triển sau đó được dựa trên kiến trúc thuật toán bao gồm ba phần. Thứ nhất là encoder hình ảnh, kế đến là encoder sóng não, rồi cuối cùng là đưa thông tin qua một encoder hình ảnh.

Mô hình AI biên dịch sóng não thành văn bản hoạt động như thế này. Đầu tiên, image encoder thứ nhất xây dựng một bộ dữ liệu lớn đại diện cho những hình ảnh độc lập được thể hiện trong não bộ. Những dữ liệu này được encoder sóng não học để căn chỉnh, đồng bộ tín hiệu sóng não đo được bằng kỹ thuật từ não đồ với từng hình ảnh tương ứng. Cuối cùng, image encoder thứ hai sẽ tạo ra những hình ảnh tương ứng với sóng não được đo đạc từ bước 2.

Kết quả sau quá trình huấn luyện mô hình AI ba bước này ấn tượng ở chỗ, nó có thể giải mã được tới 80% số ký tự mà não ra lệnh cho đôi tay các tình nguyện viên gõ trên bàn phím. Tỷ lệ thành công như thế này cao gấp đôi so với giải pháp đo sóng não bằng điện não đồ truyền thống rồi dịch thuật sóng não thành ngôn ngữ.

Ở khía cạnh thực tiễn, những nghiên cứu này hoàn toàn đủ sức mở ra tiềm năng phát triển những kỹ thuật đọc sóng não không xâm lấn, không cần những tiếp xúc điện cắm vào vỏ não, nhưng vẫn tạo ra được những nền tảng kết nối trực tiếp não bộ với máy tính, cho phép những người khuyết tật có thể tương tác và nói chuyện bằng máy móc.



Còn trong khi đó, nghiên cứu thứ hai tập trung vào việc cho phép các nhà nghiên cứu não bộ và trí tuệ nhân tạo hiểu rõ cách bộ não con người biến đổi ý nghĩ thành ngôn ngữ. Sử dụng chính AI được phát triển ở cuộc nghiên cứu đầu tiên, các nhà khoa học tiến hành biên dịch tín hiệu từ não đồ khi các tình nguyện viên ngồi gõ phím ra những câu hoàn chỉnh. Từ đó, các nhà nghiên cứu có thể xác định chính xác thời điểm não bộ biến ý nghĩ thành từ ngữ, thành vần, thậm chí thành từng ký tự riêng lẻ.

Quá trình nghiên cứu hé lộ cách não bộ tạo ra những chuỗi sóng mô tả những ý niệm từ trừu tượng nhất, ý nghĩa của một câu, rồi dần dần cụ thể hóa, biến đổi chúng thành những lệnh điều khiển cơ thể, làm những hành động cụ thể, chẳng hạn như điều khiển ngón tay lướt trên bàn phím. Nghiên cứu này cũng chứng minh rằng, não bộ sử dụng “mã thần kinh động” để xâu chuỗi những động tác liên tiếp, cùng lúc duy trì chúng trong thời gian dài.

Đọc đến đây đương nhiên nhìn ra tiềm năng của hai cuộc nghiên cứu, cũng như những nỗ lực của các nhà khoa học ở Meta và tại Tây Ban Nha. Tuy nhiên như trong đoạn video clip trên đây, vẫn còn một vài rào cản cần vượt qua để hiện thực hóa ý tưởng thành sản phẩm thương mại phục vụ cho con người.

Đầu tiên, quan trọng nhất, chất lượng văn bản biên dịch từ sóng não của mô hình AI vẫn chưa hoàn hảo. Rồi như trong video, muốn đo được sóng não bằng từ não đồ, tình nguyện viên phải ngồi im, đội thiết bị cực kỳ cồng kềnh, và phải đặt toàn bộ hệ thống trong một căn phòng cách ly hoàn toàn với từ trường bên ngoài. Lý do là từ trường trái đất mạnh hơn cả nghìn tỷ lần so với từ trường sóng não tạo ra bên trong đầu mỗi con người.

Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu của Meta có kế hoạch cải thiện độ chính xác của mô hình AI biên dịch sóng não, đặc biệt là mức độ tin cậy của quá trình giải mã. Kế đến, là việc tìm ra những giải pháp đo đạc sóng não không xâm lấn khác, phù hợp và thực dụng hơn khi sử dụng hàng ngày. Thứ ba, là đẩy mức độ phức tạp của mô hình AI lên, để nó đủ khả năng biên dịch những tín hiệu sóng não phức tạp.

Rồi kế đến, khi những bước đó thành công, tạo ra được giải pháp phù hợp, thì mới tới lượt các kỹ sư của tập đoàn Meta mở rộng nghiên cứu để áp dụng những kỹ thuật mới nhận diện và xử lý những khả năng nhận thức khác của con người, khám phá khả năng ứng dụng trong những ngành như y tế, giáo dục, và đương nhiên là cả nền tảng kết nối trực tiếp não bộ với máy tính.

Theo Techspot