Trong bối cảnh cơn sốt coin vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, việc mua một mẫu card đồ họa (VGA) mới ở thời điểm hiện tại ở Việt Nam được coi là nhiệm vụ bất khả thi. Trước tình trạng này, nhiều game thủ đã buộc phải tính tới phương án mua các mẫu VGA cũ đã qua sử dụng.
Đáng lưu ý, quá trình mua sắm VGA cũ có thể mang đến nhiều rủi ro. Người tiêu dùng dễ mắc phải tình trạng "tiền mất tật mang" khi mua các loại VGA đã qua sử dụng để đào tiền ảo ETH, còn được gọi là card trâu cày, có khả năng gặp phải lỗi bất kỳ lúc nào. Để tránh rủi ro này, người tiêu dùng cần nắm vững một số kinh nghiệm sau khi lựa chọn mua VGA cũ.
Ngoại hình của card đồ họa trâu cày sẽ như thế nào?
Theo thông tin từ anh Nguyễn Công Hoàng, một chuyên gia đào coin ETH tại Hà Nội, hầu hết các VGA trong các trại đào coin thường được lắp đặt theo dạng lộ thiên trên các giàn đỡ bằng sắt để giảm nhiệt độ khi hoạt động, thay vì đặt trong case kín. Việc để VGA hoạt động 24/7 trong môi trường nóng ẩm, tản nhiệt chủ yếu bằng quạt công nghiệp cỡ lớn khiến các mẫu VGA trâu cày dễ gặp hiện tượng oxy hóa.
Mặc dù tình trạng này cũng thường xảy ra trên các card đồ họa chỉ dành cho game, nhưng mức độ ảnh hưởng của nó vẫn nhẹ hơn đáng kể so với các card đồ họa được sử dụng trong việc đào coin.
Các phần làm bằng kim loại như ốc vít, tấm chắn các cổng kết nối hay lá tản nhiệt của VGA trâu cày dễ bị rỉ sét.
Bên cạnh đó, tình trạng quạt tản nhiệt của các mẫu VGA sử dụng cho việc cày coin đang gặp phải nhiều vấn đề. Việc sử dụng tối đa 100% tốc độ quạt để làm mát VGA khiến cho độ hao mòn của quạt xảy ra nhanh chóng hơn so với các mẫu VGA sử dụng chỉ để chơi game. Điều này dẫn đến tình trạng quạt của VGA cày coin có thể hỏng hoàn toàn hoặc hoạt động không ổn định, phát ra tiếng kêu lớn.
Sau một năm sử dụng, phần bảng mạch của các mẫu 'trâu cày' thường không còn sạch sẽ như mới, mà thay vào đó chuyển sang màu ố vàng. Đồng thời, các bộ phận như tụ điện, VRAM cũng có thể có dấu hiệu hư hại do quá nhiệt.
Trước khi quyết định mua VGA có ngoại hình xuống cấp như vậy, người dùng cần cân nhắc kỹ vì chúng có thể gây ra sự cố không mong muốn bất cứ lúc nào, dù là card trâu cày hay card chơi game.
Người dùng nên lựa chọn các mẫu VGA dùng 1 quạt tản nhiệt, dung lượng VRAM 2GB vì chúng không được thợ đào coin quá ưa chuộng.
Tuy nhiên, vẫn có không ít mẫu VGA cũ có ngoại hình còn khá mới, khiến người dùng rất khó phân biệt. Đây là những loại VGA được xếp vào dạng ‘nghé non’ – tức là VGA mới chỉ cày coin trong một thời gian ngắn nhưng đã phải tạm dừng sử dụng vì nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như thị trường tiền điện tử giảm giá. Với những mẫu VGA như thế, người dùng có thể yên tâm hơn khi chọn mua vì độ hao mòn của thiết bị chưa đến mức nghiêm trọng và thời hạn bảo hành vẫn còn dài.
Ở chiều ngược lại, các mẫu VGA này cũng có thể là hàng trâu cày được “mông má” lại ngoại hình, bao gồm việc thay hoàn toàn phần quạt tản nhiệt mới, hay thay phần tấm chắn các cổng kết nối.
Khi mua VGA cũ, người dùng cần chú ý đến các chi tiết nhỏ như phần bảng mạch PCB và phần tem void dán trên ốc vít cố định quạt tản nhiệt ở mặt sau của card. Việc kiểm tra bảng mạch có dấu hiệu ố vàng, lá tản nhiệt hay ống đồng oxy hóa để phân biệt VGA đã qua sử dụng hay tân trang lại.
Nếu tem void dán trên ốc của VGA có dấu hiệu bị rách, đục lỗ, có thể cho thấy thiết bị đã được tháo ra sửa chữa hay thay linh kiện trước đó. Việc này cũng có thể là kết quả của việc thay keo tản nhiệt, mà sau một thời gian có thể bị khô do hoạt động liên tục 24/24.
Cận cảnh bảng mạch của một mẫu VGA trâu cày.
Hãy nhớ kiểm tra kỹ bằng công cụ phần mềm.
Các mẫu VGA được tinh chỉnh thông số trong BIOS để tối ưu hiệu suất đào tiền ảo và tạo ra lợi nhuận cao hơn so với các mẫu VGA chuyên dùng để chơi game. Những chỉnh sửa bao gồm giảm timing bộ nhớ VRAM, ép xung bộ nhớ, giảm lượng điện/điện áp vào GPU để tăng hiệu suất cày đào.
Theo chia sẻ của anh Nguyễn Hoàng Long, nhân viên tại một cửa hàng bán linh kiện máy tính ở TP.HCM, việc kiểm tra xem BIOS đã được điều chỉnh hay chưa là một chỉ báo quan trọng để nhận biết VGA trâu cày. Do đó, trước khi quyết định mua sản phẩm, người dùng nên yêu cầu thông tin chi tiết về tên mẫu VGA muốn mua để có thể xem thông số mặc định của VGA trên trang chủ của nhà sản xuất hoặc trên các trang web công nghệ uy tín.
Khi mua VGA, quan trọng là sử dụng các phần mềm hiển thị thông số như GPU-Z để kiểm tra thông số của card như xung bộ nhớ và xung core. Nếu có bất kỳ thay đổi nào so với thông số mặc định, đây có thể là dấu hiệu cho thấy BIOS VGA đang sử dụng không đúng không phải là 'hàng zin'.
GPU-Z tích hợp sẵn tính năng tra cứu BIOS trên thư viện dữ liệu.
Nếu có cơ hội, bạn nên thử nghiệm card đồ họa trước khi mua bằng cách sử dụng phần mềm benchmark như Furmark để kiểm tra nhiệt độ và độ ổn định trong vòng 30 phút. Điều này rất quan trọng vì card đồ họa thường có nguy cơ quá nhiệt khi hoạt động, đặc biệt là khi được sử dụng liên tục.
Những lưu ý trên đây sẽ hỗ trợ bạn trong việc phân biệt giữa VGA đào coin và VGA chuyên dành cho game. Việc xác định card trâu cày không phải lúc nào cũng dễ dàng, thậm chí ngay cả với những người có kinh nghiệm. Trong thị trường Việt Nam hiện nay, nguy cơ mua phải VGA trâu cày là rất cao do có nhiều cửa hàng máy tính nhập về lượng lớn VGA cũ từ các trại đào coin ở nước ngoài. Mặt khác, việc mua VGA cũ từ người dùng chuyên nghiệp cũng không dễ dàng, vì không phải lúc nào cũng có sẵn hàng để mua.
Vì vậy, để giảm thiểu rủi ro, người tiêu dùng nên lựa chọn mua các mẫu VGA đã qua sử dụng nhưng vẫn còn thời gian bảo hành từ 1-2 năm, có tem dán của các nhà phân phối đáng tin cậy tại Việt Nam, và ngoại hình đạt mức chấp nhận được, theo khuyến nghị của anh Long.