Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại hình kết nối hiện đại như USB và Thunderbolt, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách sử dụng đúng chuẩn kết nối khi cắm thiết bị vào máy khác. Điều này giúp người dùng tự tin hơn trong việc sử dụng các thiết bị kết nối này.
Cần chú ý đến hai yếu tố quan trọng, bao gồm loại kết nối và tiêu chuẩn kết nối.
A. Loại kết nối: Cách phối hợp hoàn hảo giữa các yếu tố
Để thiết bị có thể kết nối với nhau, ví dụ như ổ cứng và máy tính, bạn cần sử dụng cáp. Mỗi sợi cáp thường có hai đầu kết nối, được gọi là đầu đực. Một đầu sẽ kết nối với máy tính, và đầu kia sẽ cắm vào ổ cứng. Đầu cắm mà đầu kết nối cắm vào thường được gọi là đầu cái hoặc cổng cắm. Cấu trúc của cổng sẽ xác định loại kết nối của nó và chỉ tương thích với một đầu nối cụ thể.
1. USB-C: Chuẩn kết nối tiên tiến mới
Hiện nay, hầu hết các thiết bị công nghệ sử dụng cổng USB-Type C (USB-C) thay vì các loại kết nối truyền thống. Sợi cáp Type C có ưu điểm là hai đầu kết nối giống hệt nhau và có khả năng cắm ngược, giúp giải quyết triệt để những bất tiện khi sử dụng các loại kết nối khác.
"USB-C không chỉ có khả năng truyền tải điện năng công suất lớn để hỗ trợ sạc pin cho các thiết bị như laptop mà còn giúp tiết kiệm không gian với việc không cần mang theo bộ sạc riêng cho laptop. Đặc biệt, tính năng cung cấp năng lượng hai chiều của USB-C cho phép chia sẻ dữ liệu và pin giữa hai smartphone chỉ qua một cáp kết nối."
Các tiện ích đã đề cập trước đó cũng hoàn toàn tương thích với kết nối Thunderbolt 3, sử dụng cổng USB-C. Trong tương lai, khi mọi thiết bị điện tử đều hỗ trợ chuẩn kết nối USB-C, người dùng sẽ không cần phải lo lắng về việc mang theo nhiều phụ kiện, chỉ cần một sợi cáp USB-C duy nhất. Điều này có thể trở thành sự thực trong tương lai gần."
Chi tiết về các loại kết nối USB, tương lai có thể sẽ chỉ còn USB-C.
2. Khả năng tương thích: Thunderbolt 3 (TB3) và USB-C
Cổng Thunderbolt 3 có thể hoạt động như USB-C, nhưng ngược lại thì không. Do đó, khi kết nối ổ đĩa di động USB-C với cổng TB3 trên máy tính, chúng sẽ hoạt động tốt. Tuy nhiên, việc kết nối và truyền dữ liệu thông qua cổng USB-C trên máy tính với ổ cứng chỉ có cổng TB3 như Samsung X5 là không thể, mặc dù đầu cáp sẽ khớp hoàn toàn với cổng cắm. Điều này là do chuẩn kết nối TB3 có nhiều yêu cầu hơn so với USB-C.
Đối với việc kết nối cáp, tất cả các sợi cáp TB3 có thể thay thế cho USB-C, tuy nhiên chỉ một số loại cáp USB-C chất lượng cao mới có thể thực hiện chức năng như TB3. Có một số trường hợp ngoại lệ với các sợi cáp USB-C chất lượng thấp trên thị trường, nhưng tốc độ truyền tải sẽ thấp và không ổn định. Do đó, cáp TB3 thường có logo hoặc ký hiệu ở cả hai đầu sợi cáp, là cách duy nhất để phân biệt chúng với sợi cáp USB-C thông thường.
3. Các loại cổng USB phổ biến hiện nay
Ngoài USB-C và Thunderbolt, các loại kết nối khác mà chúng ta đang sử dụng hiện nay được coi là "truyền thống", với đặc điểm là các sợi cáp kết nối có hai đầu cắm gần như khác nhau.
4. USB-A
Trước sự phổ biến của USB-C trong các thiết bị hiện nay, USB-A đã được coi là chuẩn kết nối phổ biến trên các thiết bị điện tử với đầu cắm và cổng cắm. Đây là loại kết nối phổ biến với hai phiên bản chính:
USB Type-A: Được sử dụng trong các chuẩn USB từ 1.1 đến 2.0, có tốc độ truyền tải lên đến 480Mbps.
USB Type-A SuperSpeed có tốc độ truyền tải lên đến 10Gbps và là một phần của chuẩn USB 3.x.
Hình ảnh với tiêu đề "Chi tiết về các loại kết nối USB, tương lai có thể chỉ còn USB-C" được lấy từ nguồn https://itcctv.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/blogs/QT4EdOqMmyQu5csni2owLSNSvJKoFyHLW2NZCSQG.jpg.
Dĩ nhiên, Type A và Type A Super Speed có khả năng tương thích ngược với nhau, có thể hoạt động và thay thế cho nhau với tốc độ truyền tải thiết kế tương tự.
5. USB Type-B
Thông thường, chúng ta thường sử dụng cáp Type-B với đầu Type-A để kết nối với các thiết bị như laptop, máy tính. Tuy nhiên, có rất nhiều biến thể của cáp kết nối USB Type-B đã được phát triển để phục vụ cho các mục đích sử dụng đa dạng. Ngoài ra, cũng có các thiết kế Type-B độc quyền, như đầu cắm Lightning dành riêng cho iPhone.
Mỗi phiên bản của cổng Type-B đều đòi hỏi một cổng cắm riêng biệt, tạo nên đặc điểm độc đáo riêng. Đối với người sử dụng cả iPhone và các thiết bị không phải của Apple, việc cần mang theo ít nhất hai sợi cáp để sử dụng là không tránh khỏi.
Dưới đây là danh sách các chuẩn USB-Type B phổ biến mà chúng ta thường gặp:
Chuẩn B (hoặc Type-B): Sử dụng chuẩn kết nối USB 1.1 và USB 2.0 để liên kết với các thiết bị văn phòng lớn như máy in hoặc máy scan trong quá trình làm việc.
Chuẩn USB 3.x SuperSpeed-B: Chỉ hoạt động tốt với các thiết bị như ổ cứng di động PC.
Mini-USB (Mini-B) là loại cổng cắm nhỏ hơn Type-B, thường được sử dụng cho các thiết bị cầm tay cũ như điện thoại bàn phím gập và ổ đĩa cứng đời đầu. Tuy nhiên, Mini-USB đã trở nên lỗi thời và hy vọng sẽ được thay thế bằng USB-C.
Micro-USB (hay Micro-B) là cổng cắm nhỏ hơn một chút so với Mini-USB, được sử dụng mặc định trên smartphone và máy tính bảng thế hệ trước. Tuy nhiên, hiện nay Micro-USB đang dần trở nên lỗi thời và được thay thế bằng cổng Type-C.
Micro-USB SuperSpeed là phiên bản nhỏ gọn của Standard-B SuperSpeed, được sử dụng phổ biến trên ổ cứng di động gắn rời như WD My Passport.
Với hơn 5 loại cổng kết nối khác nhau chỉ trong USB Type-B, việc lựa chọn loại cáp phù hợp cho thiết bị trở nên rất khó khăn. Đây chính là lý do mà USB Type-C được đánh giá cao trong thời điểm hiện nay, vì nó giúp giải quyết vấn đề đa dạng của các loại cổng kết nối khác nhau.
6. Thunderbolt Popular Connection
Mặc dù Thunderbolt mới chỉ được phát triển từ năm 2009 và tích hợp lần đầu trên Macbook Pro vào năm 2011, nhưng ngay lập tức đã phát sinh vấn đề về cổng kết nối. Trước khi có Thunderbolt 3, người dùng phải sử dụng hai phiên bản trước đó là Thunderbolt (TB) và Thunderbolt 2 (TB2), sử dụng cổng Mini-Display. Tuy nhiên, vì số lượng sản phẩm tích hợp cổng kết nối này không nhiều lúc bấy giờ, và vấn đề tồn tại với Mini-Display, Thunderbolt 3 đã ra đời với phương thức kết nối hoàn toàn mới (Type-C). TB3 thường không tương thích với các thiết bị TB2 và TB. Mặc dù có thể sử dụng bộ chuyển đổi trong một số trường hợp, nhưng hầu hết không đảm bảo tương thích tốt nhất.
7. USB-C: Tương lai của kết nối có dây
USB Type-C được thiết kế nhỏ gọn và "thông minh" với hi vọng trở thành tiêu chuẩn kết nối thống nhất và thay thế tất cả các loại cổng USB khác trong tương lai. Thunderbolt 3 cũng được đánh giá cao và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái Type-C. Được biết đến là cổng USB duy nhất có khả năng hoạt động với tất cả các chuẩn USB hiện có, ngoại trừ USB 1.x.
USB-C hiện nay cung cấp khả năng kết nối với cả Type-A thông qua bộ chuyển đổi hoặc cáp Type-A sang Type-C, giúp người dùng tận dụng tốt cả hai loại kết nối phổ biến và nâng cao tính tiện lợi và sự tương thích với cả thiết bị mới lẫn cũ.
Chuẩn kết nối B: Tốc độ truyền tải
Chuẩn kết nối giúp xác định tốc độ kết nối và khả năng sử dụng của nó. Ví dụ, USB 2.0 hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 480Mb/s và có thể được áp dụng để sạc pin cho các thiết bị kết nối.
1. Chuẩn USB
Các tiêu chuẩn USB phổ biến được sử dụng trong thời điểm hiện tại bao gồm:
Chuẩn USB 3.2 Gen 2×2, thông thường được gọi là USB 3.2, là một chuẩn USB mới sắp được ra mắt với tốc độ truyền tải lên đến 20Gbps.
USB 3.2 Gen 2, còn được gọi là USB 3.1 Gen 2 hoặc USB 3.1, đạt tốc độ truyền tải lên đến 10Gbps.
USB 3.2 Gen 1 (hay còn gọi là USB 3.1 Gen 1 hoặc USB 3.0) có tốc độ truyền tải lên đến 5Gbps.
USB 2.0 vẫn là chuẩn USB phổ biến dù đã có thời gian tồn tại. Với tốc độ truyền tải lên đến 480Mbps.
USB 1.1 là một chuẩn USB thời kỳ đầu, hiện nay đã trở lỗi thời với tốc độ truyền tải chỉ đạt 12Mbps.
Hầu hết, các cổng USB cũng có khả năng cung cấp năng lượng cho các thiết bị kết nối, vì vậy đa số ổ đĩa di động không cần bộ cấp nguồn riêng. Bằng cách sử dụng phần mềm hoặc driver phù hợp, USB cũng có thể truyền tải tín hiệu âm thanh hoặc video với chất lượng nhất định.
2. Chuẩn Thunderbolt
Thunderbolt đã trải qua ba thế hệ cải tiến khác nhau cho đến nay:
Thunderbolt: Chuẩn này tích hợp cổng Mini Display với tốc độ truyền tải lên đến 10Gbps.
Thunderbolt 2 sử dụng cổng Mini DisplayPort với tốc độ truyền dữ liệu lên đến 20Gbps, nhanh hơn so với phiên bản trước.
Thunderbolt 3: Chuyển đổi sang cổng USB-C với tốc độ truyền tải lên đến 40Gbps.
Chuẩn kết nối Thunderbolt mang đến nhiều ưu điểm hơn kết nối USB, bao gồm khả năng truyền tín hiệu video/âm thanh Ultra HD, tốc độ truyền dữ liệu siêu nhanh và khả năng chịu tải lượng điện năng lớn. Người dùng cũng có thể kết nối laptop với tới 6 thiết bị/màn hình khác nhau mà không lo ngại về mất tín hiệu.
Trong tương lai, có khả năng rằng Thunderbolt 3 sẽ hỗ trợ cả USB 3.2 Gen 2 và Gen 2×2. Các phiên bản Thunderbolt sắp tới có thể sẽ tiếp tục sử dụng cổng USB-C.
3. USB và Thunderbolt
Các loại kết nối USB chi tiết, trong tương lai có thể chỉ còn USB-C.
Tổng kết
Thunderbolt 3 được thiết kế để thay thế các loại kết nối ngoại vi có dây khác như HDMI, DisplayPort và USB. Tuy nhiên, với chi phí cao và khó khăn trong tích hợp phần cứng hỗ trợ, USB vẫn được coi là chuẩn mực kết nối chính và có thể sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai. Trong khi chờ đợi sự hợp nhất giữa Thunderbolt và USB, USB-C hiện tại đã có đủ khả năng để dẫn đầu trong thế giới kết nối có dây.