Mấy hôm vừa rồi trên mạng xã hội bên Tây rộ lên một thông tin không thể tin nổi, đấy là phải từ mùa chấm giải thưởng Oscars của Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học Điện ảnh Mỹ, các giám khảo giờ muốn ngồi lại để chấm ra những tác phẩm cũng như các hạng mục có liên quan, thì sẽ phải xem hết tất cả những bộ phim được đề cử. Tranh cãi nổ ra khi mọi người cứ tưởng rằng đây là luật lệ mặc định từ rất lâu của giải thưởng có tuổi đời 95 năm này.

Nhưng gần hơn với chủ đề khoa học công nghệ của Tinhte, thì Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học Điện ảnh Mỹ lại vừa có một quyết định mới trong hướng dẫn về sáng tạo nghệ thuật trong các tác phẩm điện ảnh được đề cử tranh giải Oscar.

Cụ thể hơn, thay vì yêu cầu công bố việc sử dụng AI để làm phim, hay đưa ra những hướng dẫn và yêu cầu sẽ có thể trở thành máy móc và khiên cưỡng, ảnh hưởng tới sức sáng tạo của các nghệ sĩ, Viện chỉ nói rất đơn giản: Các nhà làm phim được phép dùng AI. Bản thân việc sử dụng AI tạo sinh để phục vụ quá trình làm phim không ảnh hưởng tới khả năng giành giải thưởng của bộ phim. Nhưng cách mà AI được sử dụng thì có:

“Về trí tuệ nhân tạo tạo sinh và các công cụ kỹ thuật số khác được sử dụng trong quá trình làm phim, các công cụ này không giúp ích cũng không gây hại cho cơ hội đạt được đề cử. Viện Hàn lâm và mỗi nhánh sẽ đánh giá thành tích, có tính đến mức độ con người đóng vai trò cốt lõi trong quá trình sáng tác khi chọn phim nào để trao giải.”

Tại sao bỗng nhiên ngành điện ảnh lại đụng đến chủ đề trí tuệ nhân tạo? Nguyên nhân có lẽ bắt nguồn từ The Brutalist, bộ phim đã giành được 10 đề cử Oscars, và giành được 3 giải: Quay phim xuất sắc nhất, nhạc phim xuất sắc nhất và nam diễn viên chính xuất sắc nhất dành cho Adrien Brody.

Nhưng ngay từ trước khi lễ trao giải Oscars lần thứ 97 được tổ chức, The Brutalist, kể lại cuộc đời của kiến trúc sư Do thái, người gốc Hungary László Tóth, đã tạo ra vô vàn tranh cãi.

Lý do là, biên tập phim của The Brutalist, Dávid Jancsó, được đề cử Oscar, đã đưa ra một cuộc phỏng vấn khá thẳng thắn với kênh RedShark News. Ở đó, anh tiết lộ rằng đoàn làm phim đã sử dụng phần mềm của công ty Ukraine Respeecher, chuyên về công nghệ tạo giọng nói bằng AI, để giúp Felicity Jones và Adrien Brody nghe chân thực hơn khi họ nói tiếng Hungary trong phim.



Nữ diễn viên Felicity Jones người Anh và nam diễn viên Adrien Brody người Mỹ, mẹ anh là người Hungary. Trong phim, cả hai dành phần lớn thời lượng phim nói tiếng Anh và cố diễn phương ngữ Hungary, hai nhân vật của họ cũng chỉ nói tiếng bản địa một vài lần.

Jancsó, người bản xứ Hungary, cho biết anh đã nhập giọng nói của mình vào mô hình AI, sau đó được sử dụng để giúp Jones và Brody khắc phục một số đoạn hội thoại tiếng Hungary khó khăn nhất trong phim. “Hầu hết các đoạn hội thoại tiếng Hungary của họ đều có một phần tôi nói,” anh nói với RedShark News. "Chúng tôi đã rất cẩn thận để bảo toàn màn trình diễn của họ."

Jancsó cho biết ngay cả đối với Brody, người có gốc gác Hungary, việc học ngôn ngữ này không hề dễ dàng. “Đó là một ngôn ngữ vô cùng độc đáo,” anh nói với RedShark News. "Chúng tôi đã huấn luyện Brody và Jones, và họ đã làm rất tốt. Nhưng chúng tôi cũng muốn hoàn thiện nó để ngay cả người bản xứ cũng khó có thể nhận ra sự khác biệt."

Có những lý do thực tế khác cho việc sử dụng AI hạn chế của Corbet, theo Jancsó. "The Brutalist" được tài trợ độc lập, với ngân sách chưa đầy 10 triệu USD, chỉ là số lẻ của nhiều phim bom tấn. Việc sử dụng Respeecher để tinh chỉnh các đoạn hội thoại tiếng Hungary đã giúp đội ngũ sáng tạo đẩy nhanh quá trình hậu kỳ kéo dài 18 tháng. “Nó chủ yếu chỉ là thay thế một vài chữ cái ở đây, ở kia,” Jancsó nói. "Bạn có thể tự làm điều này trong Pro Tools của Avid, nhưng chúng tôi có rất nhiều đoạn hội thoại bằng tiếng Hungary mà chúng tôi thực sự cần phải đẩy nhanh quá trình. Nếu không, bây giờ chúng ta vẫn còn đang ở giai đoạn hậu kỳ."

Nhưng lùm xùm phim giành giải Oscars dùng AI không dừng lại ở đó. Đoạn kết của phim có các bản vẽ thiết kế của László Tóth và các tòa nhà đã hoàn thành. Các nguồn tin cho biết những hình ảnh này cũng được tạo ra một phần bằng AI. “Thật gây tranh cãi khi nói về AI trong ngành công nghiệp điện ảnh, nhưng không nên trốn tránh nó,” Jancsó nói trong cuộc phỏng vấn. "Chúng ta cần có một cuộc thảo luận mở thực sự thẳng thắn về những công cụ mà AI có thể cung cấp cho chúng ta. Không có gì trong phim sử dụng AI mà chưa từng được thực hiện trước đây. Nó chỉ làm cho quá trình diễn ra nhanh hơn. Chúng tôi sử dụng AI để tạo ra những chi tiết nhỏ bé mà chúng tôi không đủ tiền hoặc thời gian để quay."



Nhưng The Brutalist không phải ví dụ cá biệt. Emilia Pérez, một vở nhạc kịch của Jacques Audiard, tác phẩm dẫn đầu với 13 đề cử Oscar, cũng đã sử dụng công nghệ AI của Respeecher. Trong trường hợp bộ phim này, nó được sử dụng để mở rộng phạm vi thanh nhạc của diễn viên chính Karla Sofía Gascón.

Giọng hát của Gascón được cho là đã được pha trộn với giọng hát của ca sĩ nhạc pop nổi danh người Pháp, Camille, người đồng sáng tác các bài hát và nhạc nền của Emilia Pérez. Gascón, ít nhất thì không quá quan trọng về màn trình diễn thanh nhạc của mình. Trong một cuộc phỏng vấn với Screen Rant, Gascón nói rằng việc biểu diễn các bài hát trong Emilia Pérez “đều là thử thách đối với tôi vì tôi thực sự không phải là một ca sĩ. Đó không phải là sở trường của tôi.”

Trong một cuộc phỏng vấn với The Washington Post, David Barber, chủ tịch Hiệp hội Biên tập Âm thanh Điện ảnh, đã bày tỏ sự thông cảm với Corbet và Janscó. Ông thừa nhận những khó khăn về mặt đạo đức mà sự trỗi dậy của AI trong ngành công nghiệp đặt ra, nhưng cũng coi công nghệ này là một công cụ có giá trị cho các kỹ thuật viên âm thanh và nghệ sĩ.

Ông nói rằng: “Không ai mắng mỏ người sử dụng súng bắn đinh thay vì dùng búa, vì đó là một cách hiệu quả và mới để thực hiện nhiệm vụ đó. AI được sử dụng bởi các chuyên gia âm thanh... chúng chỉ đơn giản là bộ công cụ mới nhất được đưa vào tay chúng ta. Không có gì phải phủ nhận rằng nó ở đây, và bạn không thể bỏ qua nó."

Theo The Verge, Vanity Fair