Không cần am hiểu các kiến thức quá chuyên sâu về máy tính, một người dùng bình thường vẫn có thể xử lý để máy tính hoạt động nhanh hơn chỉ với các mẹo cơ bản.

Task Manager là tính năng được ví như phòng khám chuyên trị cho máy tính chạy hệ điều hành Windows. Chương trình giúp người dùng có thể theo dõi các phần mềm đang chạy, lượng RAM hoặc CPU mà chúng chiếm dụng, cũng như lượng băng thông mà chúng sử dụng theo thời gian thực.

Để mở Task Manager trên Windows 10, bạn chỉ cần nhấn chuột phải vào thanh taskbar và chọn Task Manager trong danh sách hiển thị. Trong khi đó, trên Windows 11, người dùng cần vào phần tìm kiếm trên Taskbar hoặc sử dụng phím tắt có biểu tượng Windows trên bàn phím để gõ "Task Manager" và tìm kiếm ứng dụng này.

Giao diện mặc định của Task Manager không cung cấp đủ thông tin chi tiết về các ứng dụng đang hoạt động. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể chọn phần More Details ở góc dưới bên trái của cửa sổ.

Nội dung trong cửa sổ sẽ được phân chia thành 2 phần chính: phần đầu tiên hiển thị thông tin về ứng dụng đang chạy, các tiến trình chạy nền và các loại tài nguyên mà chương trình đang sử dụng. Phần thứ hai sẽ được chia nhỏ thành các cột như CPU, bộ nhớ, tốc độ trên ổ đĩa, băng thông mạng đang sử dụng, GPU... và sẽ hiển thị số liệu liên tục thể hiện mức sử dụng theo thời gian thực của từng ứng dụng.

Thông thường, các chương trình chạy ở foreground có thể sử dụng nhiều bộ nhớ hoặc CPU của máy tính, dẫn đến giảm tốc độ xử lý. Nếu bạn biết chắc đó là ứng dụng gì và không cần tới, hãy chọn End Task để đóng chương trình và giải phóng tài nguyên. Nếu không nhận ra chương trình đó, bạn có thể tra tên qua Google để tìm hiểu thêm về ứng dụng trước khi quyết định tắt nó.

Máy đang quét virus

Các ứng dụng chống virus, bao gồm cả phần mềm Security chính thức của Windows, khi quét hệ thống thường tiêu tốn nhiều tài nguyên và có thể làm máy hoạt động chậm hơn trong nhiều hoạt động.

Để khắc phục vấn đề ứng dụng quét ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của máy tính, bạn cần thiết lập lịch chạy cho phần mềm chống virus vào các khoảng thời gian máy ít hoạt động như giờ nghỉ trưa, buổi tối hoặc đêm khi không sử dụng máy tính thường xuyên.

Quá nhiều phần mềm cùng khởi chạy

Nếu máy tính gặp hiện tượng "đơ" sau khi đăng nhập hoặc khởi động lâu, có thể do có quá nhiều phần mềm không cần thiết được khởi chạy cùng Windows. Bạn có thể chỉnh sửa danh sách các ứng dụng này bằng cách sử dụng tính năng Task Manager như đã hướng dẫn trước đó.

Trong Task Manager, bạn hãy chọn tab Startup để xem danh sách các chương trình được phép khởi động cùng Windows. Để tối ưu hiệu suất, chỉ nên bật những phần mềm quan trọng như trình quản lý âm thanh, driver máy, quản lý kết nối mạng và tắt các chương trình không cần thiết như trình duyệt, mạng xã hội, OTT, Office hay ứng dụng giải trí khi khởi động Windows.

Các giải pháp cần làm khác

Đóng ứng dụng sau khi sử dụng giúp giảm tải tài nguyên máy tính. Việc thoát hoàn toàn các phần mềm sau khi không dùng đến, không chạy ngầm và không xuất hiện ở thanh thông báo là quan trọng. Để tắt hoàn toàn, bạn có thể nhấn chuột phải vào biểu tượng phần mềm trong khay thông báo và chọn Exit hoặc Quit chương trình.

Dừng đồng bộ hóa OneDrive: Microsoft đã thừa nhận rằng quá trình đồng bộ hóa của OneDrive có thể làm chậm máy, và việc tạm ngừng quy trình này là không đáng lo ngại. Khi cần sử dụng máy ở cường độ cao, bạn có thể click chuột phải vào biểu tượng OneDrive (hình đám mây) ở khay thông báo, chọn More và Pause Syncing. Quá trình đồng bộ hóa có thể được khởi động lại sau khi bạn hoàn thành công việc chính và cần sao lưu tài liệu lên đám mây.

Liên quan đến ổ cứng, ổ HDD có tốc độ ghi/đọc chậm hơn SSD, dẫn đến việc mở và sử dụng ứng dụng mất nhiều thời gian hơn. Nếu bạn đang sử dụng HDD, hãy xem xét chuyển sang SSD hoặc chỉ lưu trữ file tài liệu trên ổ cứng này. Ngoài ra, ổ cứng đầy hoặc cũ cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ sử dụng trên máy tính. Để kiểm tra tình trạng ổ cứng, bạn có thể sử dụng các chương trình chuyên dụng, có thể là bản miễn phí hoặc trả phí.

Tắt máy là một cách để giúp thiết bị giải phóng bộ nhớ và khởi động sạch hơn sau khi bật lại. Đôi khi, bạn nên tắt máy hoàn toàn và để thiết bị "nghỉ ngơi" trong vài phút để cải thiện hiệu suất hoạt động.