Khái niệm và Các Phương Pháp Phổ Biến Trong Nghiên Cứu Thị Trường

Trong thời đại hiện nay, để kinh doanh thành công, các tổ chức cần có hiểu biết sâu sắc về thị trường, đối tượng mục tiêu và đối thủ cạnh tranh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá xem nghiên cứu thị trường là gì? Tại sao nó lại quan trọng và có những phương pháp nghiên cứu nào mà các doanh nghiệp có thể sử dụng để thu thập thông tin, giúp gia tăng khả năng thành công trong thị trường cạnh tranh ngày nay.

Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường (Marketing Research) là quá trình thu thập và phân tích thông tin về một thị trường cụ thể nhằm hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng, xu hướng thị trường, đối thủ cạnh tranh, và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Thông qua nghiên cứu thị trường thường được sử dụng để đưa ra quyết định về sản phẩm, giá cả, chiến lược tiếp thị, và các quyết định kinh doanh khác.

Quá trình nghiên cứu thị trường bao gồm việc thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm khảo sát khách hàng, phân tích dữ liệu, phân tích đối thủ cạnh tranh và thị trường, và thực hiện các cuộc phỏng vấn. Kết quả từ nghiên cứu thị trường có thể giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng, định hướng chiến lược kinh doanh và giúp đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác hơn.

Vai trò của nghiên cứu thị trường

Hoạt động nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp tìm ra những cơ hội tăng trưởng nhất cho thương hiệu, sản phẩm/dịch vụ. Dưới đây là vai trò của nghiên cứu thị trường quan trọng và cần được thực hiện ở bất kỳ doanh nghiệp nào:

Nghiên cứu thị trường là giúp các doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt dựa trên dữ liệu hơn là giả định hoặc phỏng đoán.
Nghiên cứu thị trường cho phép các doanh nghiệp xác định xu hướng thị trường, hiểu nhu cầu và sở thích của khách hàng, đánh giá và cải thiện sản phẩm hoặc dịch vụ và đạt được lợi thế cạnh tranh.
Nó cung cấp những hiểu biết có giá trị về thị trường, cho phép các doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt về tiếp thị, xây dựng thương hiệu, định giá và các hoạt động kinh doanh quan trọng khác.

Có những phương pháp nghiên thị trường cứu nào?

Nghiên cứu thị trường là điều cần thiết để các doanh nghiệp hiểu được đối tượng mục tiêu, đối thủ cạnh tranh và xu hướng thị trường. Có 2 loại nghiên cứu thị trường chính là: sơ cấp và thứ cấp.

Nghiên cứu thị trường sơ cấp

Nghiên cứu thị trường sơ cấp là loại nghiên cứu mà việc thu thập dữ liệu là mới hoàn toàn và trực tiếp từ khách hàng tiềm năng hoặc khách hàng hiện tại. Loại nghiên cứu này phù hợp với nhu cầu của một số doanh nghiệp cụ thể và có thể bao gồm các phương pháp sau:

Khảo sát và bảng câu hỏi
Phỏng vấn nhóm
Phỏng vấn trực tiếp từng cá nhân
Nghiên cứu quan sát khách hàng để hiểu hành vi của họ mà không cần tương tác trực tiếp với họ.
Nghiên cứu các phân khúc thị trường
Nghiên cứu thử nghiệm các biến số khác nhau như vị trí sản phẩm hoặc giá cả, trong môi trường thực tế để đo lường tác động của chúng đối với hành vi của người tiêu dùng.

Nghiên cứu thị trường thứ cấp

Nghiên cứu thị trường thứ cấp là loại nghiên cứu mà việc phân tích dữ liệu là có sẵn và được thu thập bởi các nguồn khác. Nó đã được hoàn thành bởi một tổ chức, công ty khác và bạn có thể tận dụng. Loại nghiên cứu này tốn ít thời gian hơn và thường tiết kiệm chi phí hơn nhưng có thể không phù hợp với một số doanh nghiệp. Các phương pháp phổ biến của nghiên cứu thứ cấp bao gồm:

Báo cáo ngành: Các báo cáo này cung cấp thông tin tổng quan về một ngành cụ thể, bao gồm các xu hướng, quy mô và dự báo tăng trưởng.
Dữ liệu và thống kê thị trường: Dữ liệu có sẵn công khai về quy mô thị trường, nhân khẩu học và các chỉ số kinh tế có thể giúp doanh nghiệp hiểu được toàn cảnh thị trường.
Phân tích đối thủ cạnh tranh: Kiểm tra các trang web, tài liệu tiếp thị và sự hiện diện trên mạng xã hội của đối thủ cạnh tranh để xác định điểm mạnh, điểm yếu và chiến lược tiếp thị của họ.
Ấn phẩm thương mại: Các bài báo, sách trắng và nghiên cứu điển hình do các chuyên gia trong ngành xuất bản có thể cung cấp thông tin chi tiết có giá trị về xu hướng thị trường và các phương pháp hay nhất.
Ấn phẩm của chính phủ: Các cơ quan chính phủ thường xuất bản dữ liệu và báo cáo liên quan đến các ngành khác nhau, điều này có thể hữu ích cho việc hiểu môi trường pháp lý và điều kiện thị trường.
Nghiên cứu trực tuyến: Tiến hành tìm kiếm trực tuyến để thu thập thông tin từ các diễn đàn, blog và phương tiện truyền thông xã hội có thể giúp doanh nghiệp hiểu ý kiến và sở thích của khách hàng.

Bằng cách kết hợp cả phương pháp nghiên cứu thị trường sơ cấp và thứ cấp, doanh nghiệp có thể hiểu rõ hơn về đối tượng mục tiêu, xu hướng thị trường và cạnh tranh, cuối cùng dẫn đến việc ra quyết định và phát triển chiến lược tốt hơn.

10 phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến

Có một số phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến mà các doanh nghiệp sử dụng để thu thập thông tin chi tiết có giá trị và đưa ra quyết định. Dưới đây là 10 phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến nhất:

Khảo sát

Một trong những phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất là khảo sát. Phương pháp này có thể phân phối qua nhiều kênh khác nhau như trực tuyến, qua điện thoại hoặc gặp trực tiếp. Chúng bao gồm một loạt câu hỏi được thiết kế để thu thập dữ liệu về sở thích, ý kiến và nhu cầu của khách hàng.

Khảo sát trực tiếp (Direct Observation): Quan sát trực tiếp các hoạt động của khách hàng hoặc người tiêu dùng để thu thập thông tin về thị trường.
Khảo sát trực tiếp qua điện thoại (Telephone Surveys): Sử dụng điện thoại để liên lạc và hỏi ý kiến của khách hàng hoặc người tiêu dùng.
Khảo sát trực tiếp qua email (Email Surveys): Sử dụng email để gửi bảng khảo sát và hỏi ý kiến của khách hàng hoặc người tiêu dùng.
Khảo sát trực tuyến (Online Surveys): Sử dụng các công cụ khảo sát trực tuyến để thu thập thông tin từ khách hàng hoặc người tiêu dùng.

>> Có thể bạn quan tâm: Data khách hàng là gì? Gợi ý cách thu thập data khách hàng hiệu quả

Các nhóm tập trung

Phương pháp thảo luận nhóm tập trung (Focus Groups) là một phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến, trong đó một nhóm người tiêu dùng được thuê để thảo luận về chủ đề cụ thể liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhóm được chọn sẽ đại diện cho khách hàng tiềm năng hoặc khách hàng hiện tại của sản phẩm hoặc dịch vụ.

Các nhóm tập trung thường là một nhóm nhỏ những người tham gia thảo luận về suy nghĩ, cảm xúc và ý kiến của họ về một sản phẩm, dịch vụ, với sự hỗ trợ của một nhà nghiên cứu hoặc người dẫn đầu cuộc trò chuyện.

Phương pháp thảo luận nhóm tập trung cho phép các nhà tiếp thị thu thập thông tin về quan điểm của khách hàng, cả về sản phẩm hoặc dịch vụ cũng như cảm nhận của họ về một số chủ đề liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ đó. Từ đó, nhà tiếp thị có thể đánh giá các ý tưởng và phản hồi từ khách hàng để cải tiến sản phẩm hoặc dịch vụ của mình.

Phỏng vấn chuyên sâu

Phương pháp phỏng vấn định tính kết hợp các yếu tố của nhóm tập trung và khảo sát 1-1 là một phương pháp nghiên cứu thị trường thông qua tiếp xúc trực tiếp với những người tham gia để thu thập thông tin về các quan điểm, ý kiến và cảm nhận của họ về một chủ đề cụ thể. Phương pháp này bao gồm gặp gỡ và nói chuyện với một người tham gia tại một thời điểm nhất định và ghi lại câu trả lời của họ.

Trong phương pháp phỏng vấn, các câu hỏi thường được thiết kế để hướng người được phỏng vấn đưa ra câu trả lời chuyên sâu và kết thúc mở. Những câu hỏi này có thể được thiết kế để tìm hiểu về thói quen mua sắm, ý kiến, nhận thức về sản phẩm hoặc dịch vụ của họ và những yếu tố tâm lý, hành vi và quan điểm của khách hàng hoặc người tiêu dùng. Những cuộc phỏng vấn này có thể cung cấp thông tin phong phú, chi tiết mà các phương pháp nghiên cứu khác có thể không nắm bắt được.

Lắng nghe ý kiến trên mạng xã hội

Lắng nghe ý kiến, kiến nghị trên mạng xã hội là một phương pháp quan trọng để doanh nghiệp hiểu được thị hiếu và nhu cầu của khách hàng, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh và tối ưu hóa hoạt động. Các bước thực hiện phương pháp này có thể được mô tả như sau:

Xác định mục tiêu nghiên cứu: Trước khi bắt đầu thu thập dữ liệu từ mạng xã hội, cần xác định rõ mục tiêu nghiên cứu và các câu hỏi cần được trả lời.
Lựa chọn nền tảng mạng xã hội: Chọn các nền tảng mạng xã hội phù hợp để thu thập dữ liệu dựa trên mục tiêu nghiên cứu. Ví dụ, Facebook và Twitter thường được sử dụng để tìm hiểu về nhận thức về sản phẩm, trong khi Instagram và YouTube thường được sử dụng để tìm hiểu về quyết định mua sắm của khách hàng.
Thu thập dữ liệu: Sử dụng các công cụ theo dõi và phân tích dữ liệu để thu thập thông tin từ các bài đăng, bình luận, hashtag và tài khoản liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ được nghiên cứu. Các công cụ này có thể bao gồm Brandwatch, Hootsuite, Sprout Social, Mention, và nhiều công cụ khác.
Phân tích dữ liệu: Các công cụ phân tích dữ liệu để xác định các xu hướng, quan điểm và hành vi của người dùng trên mạng xã hội. Các công cụ này có thể bao gồm sentiment analysis, network analysis, content analysis, và nhiều công cụ khác.
Đưa ra kết luận và đề xuất: Dựa trên kết quả phân tích dữ liệu, đưa ra kết luận và đề xuất cho sản phẩm hoặc dịch vụ được nghiên cứu và sử dụng kết quả này để cải thiện chiến lược marketing và tăng cường tương tác trên mạng xã hội.

Quan sát hành vi khách hàng

Phương pháp quan sát hành vi khách hàng là một phương pháp nghiên cứu thị trường được sử dụng để quan sát và ghi lại hành vi của khách hàng trong các tình huống mua sắm hoặc sử dụng sản phẩm/dịch vụ. Phương pháp này nhằm mục đích thu thập thông tin về các hoạt động và hành vi của khách hàng, từ đó giúp cho các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của khách hàng, giúp cải thiện sản phẩm/dịch vụ và đưa ra chiến lược marketing hiệu quả hơn.

Phương pháp quan sát thông thường được sử dụng các công cụ quan sát như máy quay, máy ảnh hoặc các ghi chép để quan sát và ghi lại hành vi của khách hàng. Các thông tin cần ghi lại có thể bao gồm thời gian mua sắm, sản phẩm/dịch vụ được mua, các hành động của khách hàng và cảm xúc của khách hàng trong quá trình mua sắm.

Dựa trên kết quả phân tích dữ liệu, đưa ra kết luận và đề xuất cho sản phẩm hoặc dịch vụ được nghiên cứu. Nghiên cứu viên có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để cải thiện sản phẩm/dịch vụ và đưa ra chiến lược marketing hiệu quả hơn.

Thử nghiệm thực địa

Phương pháp thử nghiệm thực địa (Field experiment) là một phương pháp nghiên cứu thị trường được sử dụng để đánh giá tác động của một yếu tố cụ thể đến hành vi hoặc kết quả của khách hàng. Phương pháp này thường được sử dụng để kiểm tra hiệu quả của một chiến lược tiếp thị hoặc sản phẩm mới trên thị trường. Thử nghiệm thực địa liên quan đến việc thử nghiệm các biến số khác nhau, chẳng hạn như giá cả hoặc vị trí sản phẩm, trong môi trường thực tế để đo lường tác động của chúng đối với hành vi của người tiêu dùng.

Ví dụ: Cửa hàng bán lẻ muốn tăng doanh số bán hàng của mình bằng cách áp dụng một chiến lược giảm giá. Để đánh giá hiệu quả của chiến lược này, cửa hàng sẽ thực hiện một thử nghiệm thực địa bằng cách chọn ngẫu nhiên một số khách hàng để được hưởng giảm giá và một số khách hàng không được hưởng giảm giá (nhóm kiểm soát). Cả hai nhóm sẽ tiến hành mua hàng trong cùng một khoảng thời gian. Sau khi thực hiện thử nghiệm, cửa hàng sẽ thu thập dữ liệu về doanh số bán hàng của cả hai nhóm và sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu để so sánh hiệu quả của chiến lược giảm giá. Nếu nhóm được hưởng giảm giá có doanh số bán hàng tăng cao hơn so với nhóm kiểm soát, thì chiến lược giảm giá được coi là hiệu quả.

Phân tích đối thủ cạnh tranh

Phân tích đối thủ cạnh tranh là việc kiểm tra các chiến lược, điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ cạnh tranh để xác định các cơ hội và mối đe dọa. Phương pháp nghiên cứu này có thể giúp các doanh nghiệp tinh chỉnh các chiến lược của riêng họ và luôn dẫn đầu thị trường.

Phân tích dữ liệu công khai

Phương pháp dữ liệu công khai (Open Data) là phương pháp sử dụng dữ liệu mà ai cũng có thể truy cập và sử dụng miễn phí. Dữ liệu này thường được phát hành bởi các tổ chức chính phủ, tổ chức phi chính phủ và các công ty có liên quan đến các lĩnh vực khác nhau. Phương pháp này giúp cho người dùng có thể sử dụng dữ liệu để thực hiện nghiên cứu, phân tích và xây dựng các ứng dụng mới.

Tìm kiếm và truy cập các nguồn dữ liệu công khai, các nguồn này bao gồm các trang web của chính phủ, tổ chức phi chính phủ, các trang web chia sẻ dữ liệu và các cơ sở dữ liệu công khai.

Nghiên cứu trực tuyến

Nghiên cứu trực tuyến bao gồm phân tích đánh giá của khách hàng, các cuộc trò chuyện trên mạng xã hội và thảo luận trên diễn đàn để thu thập thông tin chuyên sâu về ý kiến và sở thích của khách hàng. Phương pháp này đặc biệt hữu ích để hiểu các xu hướng và các vấn đề mới nổi.

Mua dữ liệu nghiên cứu

Nếu thời gian là vấn đề hạn chế trong quá trình thực hiện việc nghiên cứu thị trường thì bạn có thể lựa chọn phương pháp mua dữ liệu nghiên cứu. Có một số công ty chuyên nghiên cứu thị trường và bán dữ liệu cho người cần và bạn chỉ việc trả phí để được truy cập vào hệ thống dữ liệu của họ. Tuy nhiên phương pháp này có thể chỉ hữu ích đối với các công ty có điều kiện tài chính tốt. Các công ty vừa và nhỏ có thể không đủ khả năng để sử dụng phương pháp nghiên cứu này.

Các yếu tố cần xem xét khi chọn phương pháp nghiên cứu

Chọn đúng phương pháp nghiên cứu là điều rất quan trọng để đạt được kết quả nghiên cứu phù hợp, chính xác và hữu ích. Có một số yếu tố cần xem xét khi lựa chọn một phương pháp nghiên cứu, bao gồm:

Câu hỏi nghiên cứu: Câu hỏi nghiên cứu là điểm xuất phát để lựa chọn phương pháp nghiên cứu. Các câu hỏi nghiên cứu khác nhau đòi hỏi các phương pháp nghiên cứu khác nhau, và điều quan trọng là chọn một phương pháp phù hợp với câu hỏi nghiên cứu.
Đối tượng mục tiêu: Đối tượng mục tiêu của nghiên cứu cũng cần được xem xét khi lựa chọn phương pháp nghiên cứu. Một số phương pháp nghiên cứu có thể hiệu quả hơn đối với một số đối tượng nhất định.
Nguồn lực và thời gian có sẵn: Các nguồn lực và thời gian có sẵn cho nghiên cứu nên được xem xét khi lựa chọn phương pháp nghiên cứu. Một số phương pháp nghiên cứu có thể yêu cầu nhiều tài nguyên hơn hoặc mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành so với những phương pháp khác.
Khả năng tiếp cận nguồn dữ liệu: Khả năng tiếp cận nguồn dữ liệu cũng cần được xem xét khi lựa chọn phương pháp nghiên cứu. Một số phương pháp nghiên cứu có thể yêu cầu quyền truy cập vào một số nguồn dữ liệu có thể không có sẵn.

>>Xem thêm: Thị trường ngách là gì? Cách hữu ích để tìm ra thị trường ngách

Kết hợp phương pháp nghiên cứu với câu hỏi nghiên cứu là rất quan trọng để đảm bảo rằng nghiên cứu có liên quan, chính xác và hữu ích. Các phương pháp nghiên cứu khác nhau phù hợp với các loại câu hỏi nghiên cứu khác nhau và việc lựa chọn phương pháp thích hợp có thể giúp đảm bảo rằng kết quả nghiên cứu có ý nghĩa và khả thi.

Tóm lại, việc lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp là điều cần thiết để đạt được kết quả nghiên cứu phù hợp, chính xác và hữu ích, và việc kết hợp phương pháp nghiên cứu với câu hỏi nghiên cứu là rất quan trọng để đảm bảo rằng quy trình nghiên cứu có hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

LỜI KẾT

Qua bài viết trên đây bạn đã hiểu hơn về Nghiên cứu thị trường là gì? và những phương pháp nghiên cứu thị trường khác nhau hiện nay cũng như cách chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp để cho ra kết quả chính xác nhất. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết này sẽ hữu ích cho công việc của bạn.